Aangezichtspijn is een aandoening waarin er korte periodes van intense, scherpe, messteekachtige en elektrische pijn ontstaan. Vaak is deze pijn niet te harden. Wat is eigenlijk de oorzaak van aangezichtspijn?

Wat is aangezichtspijn?

Aangezichtspijn (of trigeminusneuralgie) is een onverdraaglijke pijn in je gezicht. Er bestaan 2 vormen:

• Typische aangezichtspijn ook wel trigeminusneuralgie genoemd.
• Atypische aangezichtspijn.

Typische aangezichtspijn

Aangezichtspijn is een zeer karakteristiek pijnsyndroom. Bij deze aandoening ontstaan er korte periodes van intense, scherpe en messteekachtige pijn. De pijn treedt vooral op in het gebied van de bovenkaakszenuw en de onderkaakszenuw. Typische aangezichtspijn is een aandoening die bij ongeveer 15 op de 100.000 mensen voor komt. Het opmerkelijke is dat het vaker (wel 3 keer) bij vrouwen voorkomt dan bij mannen. De aandoening wordt vrijwel alleen gezien bij mensen die ouder zijn dan 50 jaar.

Atypische aangezichtspijn

Onder deze vorm valt alle pijn in het gezicht, die geen typische aangezichtspijn is. Vaak ontstaan de klachten na een beschadiging van een zenuw. Dat kan zijn na het trekken van een kies of door een ontsteking in bijvoorbeeld de neusbijholten. Echter, het is ook vaak zo dat er helemaal geen oorzaak gevonden wordt. Ook deze vorm komt vaak voor bij vrouwen dan bij mannen.

Oorzaken van aangezichtspijn

Waardoor aangezichtspijn ontstaat, is voor een groot deel nog onduidelijk. Wat men wel weet is, dat de zenuw die voor het gevoel in het gezicht zorgt (de Nervus trigeminus) er bij betrokken is.

Oorzaken typische aangezichtspijn

• Een beschadigde zenuw.
• Een klein bloedvaatje dat tegen de zenuwknoop drukt. Dat adertje klopt tegen de zenuw, waardoor het de zenuwvezels van de nervus trigeminus verandert. Hierdoor geeft deze gezichtszenuw pijnsignalen af aan de hersenen.
• In hele zeldzame gevallen, is een tumor de veroorzaker van de pijn.
• In de meeste gevallen vindt men geen oorzaak.

Oorzaken atypische aangezichtspijn

• Tandheelkundige problemen zoals: een zenuwontsteking, lekkende amalgaamvullingen of door het trekken van een kies waarvan de zenuw is beschadigd.
• Overbelasting van de kauwspieren door: nagelbijten, tandenknarsen, lipbijten of kauwgom kauwen.
• Ontsteking van één van de neusholten.
• Aantasting van de zenuwvezels in het gezicht.

Symptomen

Patiënten die aan deze aandoening lijden, hebben de volgende symptomen in het gezicht:

Typische aangezichtspijn kenmerkt zich door:

• Heftige aanvallen met extreem felle pijnscheuten. Deze kunnen enkele seconden tot enkele minuten duren. Soms wel honderd aanvallen per dag.
• De pijn zit hoofdzakelijk in de wang en kaak, maar kan uitstralen.
• De pijn voel je meestal aan één kant van je gezicht.
• De pijnaanvallen kunnen maanden of soms jaren wegblijven.
• De eerste pijnflitsen voel je in het voorhoofd, de tweede in bovenkaak, de neusvleugel of de bovenlip. De pijnflitsen komen voor in de onderkaak, onderlip of de tong.

Atypische aangezichtspijn kenmerkt zich door:

• Langdurige, zeurende pijnaanvallen of pijn die constant aanwezig is.
• Vaak straalt de pijn uit naar andere delen van het gezicht. Hierdoor is de exacte plek lastig aan te wijzen.
• De pijn kan aan één of aan alle twee de kanten van het gezicht zitten.

Behandeling van aangezichtspijn

De behandeling is afhankelijk van de soort iemand heeft.

Behandeling typische aangezichtspijn

• Medicijnen
  Een behandeling met medicijnen, is er op gericht de aanvallen te voorkomen, of het aantal aanvallen te beperken. Een preventieve behandeling werkt pas na enige tijd.
• Onderbreken van een zenuwtak
  Voor deze behandeling wordt alleen gekozen wanneer de eerste zenuwtak, die pijn in het bovenste deel van het gezicht veroorzaakt, de oorzaak is. Het doorsnijden gebeurt door middel van hitte.
• Uitschakeling van ganglion van Gasser
  Hierbij wordt een zenuwblokkade uitgevoerd in de knoop van Gasser, de zenuwknoop die verantwoordelijk is voor het optreden van de typische aangezichtspijn. De arts zal zo veel mogelijk proberen de werking van de zenuw intact te laten. Deze procedure is bekend als de behandeling volgens Sweet.
• Operatie volgens Jannetta
  Hierbij maakt de neurochirurg een gaatje achter het oor, om te zien waar het bloedvat ligt dat tegen de aangezichtszenuw drukt. Daarna wordt er tussen de zenuw en het bloedvat een stukje piepschuim of sponsje gelegd. Het bloedvat kan daardoor de zenuw niet meer prikkelen, waardoor er geen pijnsignalen meer worden uitgezonden naar het gezicht.
• Nervus-exaerese
  Hierbij wordt de trigeminustak verwijderd die voor de klachten verantwoordelijk is. De eerste tak wordt verwijderd via een kleine snede in de wenkbrauw en de tweede tak via een snede binnen in de mond achter de bovenlip. De derde tak is op deze wijze niet goed uit te schakelen.

Behandeling atypische aangezichtspijn

Omdat voor deze pijn geen oorzaak gevonden wordt, is behandeling lastig. Men kan dan wel proberen de pijn weg te nemen, door pijnstillers te slikken speciaal voor de bestrijding van zenuwpijn. Daarnaast kan psychische hulpverlening helpen bij het accepteren van de beperkingen en het onbegrip dat soms in de omgeving aanwezig is.

Bronnen: Thuisarts en Isala