Het zuur-base-evenwicht in ons bloed is van groot belang. Wanneer dit niet in evenwicht is, dan kan dat grote gevolgen hebben. Wat zijn de oorzaken van acidose?
Wat is acidose?
Het is een aandoening waarbij het zuurgehalte in het bloed te hoog is. Het zuur-base-evenwicht is de balans van de pH-waarde (zuurgraad) in het bloed. Deze waarde is afhankelijk van de hoeveelheid basische en zure stoffen opgelost in het bloed. De normale pH-waarde van de mens ligt tussen de 7,35 en 7,45. Op het moment dat de zuurgraad stijgt, dan daalt de pH-waarde en ontstaat er acidose.
Op het moment dat het bloed te zuur wordt, zal het lichaam alles in werking stellen om dit te herstellen. Zo ga je sneller en dieper ademhalen. Door sneller te ademen stijgt de pH-waarde van het bloed. De zure stoffen worden opgelost in de lucht die je uitademt. Dit is een snelle manier van het lichaam om de balans te herstellen. Er bestaat ook een langzame manier, namelijk via de nieren. De nieren gaan dan meer zure stoffen uitscheiden via je plas. Wanneer iemand gezond is, zal het evenwicht door deze twee manieren weer herstellen. Echter, wanneer dit niet zo is en de pH-waarde van je bloed daalt onder de 7,35, dan is er sprake acidose. Afhankelijk van de onderliggende oorzaak zijn er 2 soorten te onderscheiden:
- Metabole acidose
- Respiratoire acidose
Metabole acidose
Men spreekt van metabole acidose, wanneer een te lage pH-waarde veroorzaakt wordt door een verstoorde stofwisseling.
Respiratoire acidose
Wanneer de longen niet goed functioneren, kunnen de zure stoffen het lichaam niet goed via de ademhaling verlaten. Respiratoire acidose kan zowel acuut ontstaan als chronisch zijn.
Oorzaken van metabole acidose
- Teveel basische stoffen verliezen
Door bijvoorbeeld buikloop, niet goed werkende nieren of door het gebruik van cholesterolverlagende middelen, kan het lichaam te veel basische stoffen verliezen. - Niet goed functionerende nieren
Wanneer het lichaam, door niet goed functionerende nieren, onvoldoende zure stoffen verliest via de urine. - Extreem sporten
Als gevolg van vergaand sporten kan het lichaam te veel zure stoffen aanmaken. Denk hierbij aan melkzuurvorming in je spieren. Wanneer dit de oorzaak is, dan spreekt met van lactaatacidose. - Diabetes mellitus type 1
Als gevolg van een niet goed gereguleerde diabetes mellitus kunnen bepaalde stoffen die zuur zijn zich opbouwen en hierdoor het bloed verzuren.
Wanneer ons lichaam te veel basische stoffen heeft verloren, dan zal ze dit gaan goedmaken door andere basische stoffen vast te houden. Bij de metabole vorm houdt het lichaam dan vaak chloor vast. Dit te veel aan chloor kan gebruikt worden om de diagnose metabole acidose te stellen.
Oorzaken van acute respiratoire acidose
Deze vorm kan ontstaan door:
- Chronische longaandoening zoals astma
- Klaplong
- Zware pijnstillers, waaronder morfine of sterke slaapmiddelen
Oorzaken van chronische respiratoire acidose
Deze vorm wordt vaak veroorzaakt door ernstige aandoeningen aan je longen:
- Chronische bronchitis
- Longontsteking
- Obesitas
Symptomen metabole acidose
- Hoofdpijn
- Verwardheid
- Vermoeidheid
- Lusteloos
- Misselijkheid
- Braken
- Dieper en sneller ademhalen
- Je zwak voelen
- Dalende bloeddruk
- Shock
- Coma
Doordat het lichaam het verlies aan basische stoffen gaat compenseren houdt het een andere basische stof vast. Kalium is zo’n basische stof. Hierdoor ontstaat er een te hoog kaliumgehalte in het bloed, ook wel hyperkaliëmie genoemd. Kalium is een stof die normaal gesproken in hoge concentratie voorkomt in de spiercellen. Kalium zorgt er samen met natrium voor dat zenuwprikkels goed geleid worden en spieren zich samentrekken. Het hart is ook een spier en een te hoog kaliumgehalte in het lichaam kan in het ergste geval leiden tot een hartstilstand.
Symptomen van respiratoire acidose
- Verwardheid
- Vermoeidheid
- Lusteloosheid
- Kortademigheid
- Hoofdpijn
- Slaperigheid
- Fruitige adem bij diabetische acidose
Van een licht verhoogd zuurgehalte, zal iemand in de meeste gevallen weinig merken. Echter, wanneer de verzuring erger wordt, zullen de klachten ook erger worden. Indien de acidose zeer ernstig is, kan iemand uiteindelijk in een coma raken of overlijden.
Behandeling van acidose
In eerste instantie zal de behandeling gericht zijn op het corrigeren van de balans in de pH-waardes. Meestal krijgt iemand via een infuus een oplossing toegediend die veel basische stoffen bevat.
Daarnaast zal de onderliggende oorzaak behandeld worden. Wanneer diabetes mellitus type 1 de oorzaak is, zal in eerste instantie het tekort aan insuline in het lichaam hersteld moeten worden. Men zal insuline toegediend krijgen. Wellicht krijgt iemand ook extra medicatie om de bloeddruk en of hartritme onder controle te krijgen. Wanneer de oorzaak nog niet duidelijk is, zal deze na het herstellen van de pH-waardes onderzocht moeten worden.
Wanneer naar je huisarts?
Twijfel je na het lezen van dit artikel of je naar de huisarts moet? Doorloop dan eens onze vragenlijst en ontvang na afloop direct een betrouwbaar advies.
Bronnen: Cyberpoli en Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde
Kijk voor meer nieuws op: Huisarts.nl/nieuws/
8 Responses
Ik kijk naar de gevolgen van acidose naar aanleiding van de corona virus besmettingen. Voor zover ik weet is dit virus een eiwit. Eiwitten kunnen vaak d.m.v. een zuur gedenatureerd, ofwel vernietigd/onwerkzaam gemaakt worden. Een eiwit bevat tenslotte aminegroepen waarmee een zuur kan reageren. Per eiwit zal het benodigde zuur ongetwijfeld verschillen. Hoeveel zuur verdraagt het menselijk lichaam en is dat voldoende om het covid 19 virus te denatureren of tenminste qua concentratie te verminderen. In vroeger tijden werd azijn gedronken als frisdrank.
M.v.g. [email protected]
op 26 augustus 2017 opgenomen in ziekenhuis , kon niet lopen had gewone diaree gehad zo, 14 dagen ervoor, daarna kotsen kon niet eten. buikgriep was mijn idee het eerste wat duidelijk was, na spoedopname diabetus, galstenen, inmiddels kreeg ik ook geen water meer weg, depressie dacht mer ondervoeding. de ellende werd groter na 2 weken hart infarct werd steeds met spoed heen en weer van afdeling naar afd. gebracht, nieren hielden er 2 dagen mee op gecatheteriseerd infuusen erin, 3 weken hierna, bloed slagaderlijke bloeding in slokdarm,maagzuur 8 x te hoog, had al jaren klachten was zogenaamd psychisch, heb dus een te klein gaatje naar mijn maag reflux oesophagitis, neuropathie en voor de rest mijn halve gehechte slokdarm en na veel knokken, ik was 17 kilo in 2 weken thuis kwijtgeraakt, ben ik met alles vloeibaar eten weer een beetje ,op gewicht, na zo een 3 en half jaar. ben 31 jaar niet serieus genomen, de arts van toen kan ik wel….. zit vast aan maagzuurremmers cholesterolremmers, bloedverdunners,toch vraag ik mij af of corona niet een rol kan hebben gespeeld want, ik ben eerst wat verkouden geweest,na in contqact via de ene buurvrouw met de andere die chinees is en pas in china geweest was en ook verkouden
Die vraag kan zo niemand beantwoorden
Denk t wel… ik heb ook Acidose gehad toen ik Corona had, geen idee hoe maar verwardheid wat opeens toesloeg in de avond samenhangend met een piep
Na het eten heb ik vaak sterke klachten m.b.t. slaperigheid en tekort aan energie en zwakte. Het lukt me dan vaak niet om mezelf wakker te houden. Wat ik na e.e.a. gelezen te hebben over zuur / base balans vermoed, is dat de verhouding zuur / base van mijn bloed op dat moment verstoord is. Ontregeld is. Door de voeding of dranken die ik heb genuttigd.
Door alkalische voeding te eten, lijken de klachten snel daarna weg te ebben. Voorbeelden zijn: (cherry) tomaat, wortels, groene appel (granny smith), citroensap. Hoewel citroensap bij mij een té sterk effect lijkt te hebben, waardoor de zuurgraad van het bloed weer maximaal de andere kant op schiet. Dus ik eet sinds gisteren na elk- eet of drinkmoment (zuur drankje zoals cola of energy drink) een paar cherry tomaten.
Wellicht verstoord teveel slechte voeding het mechanisme van het lichaam om zelf te starten met ontzuring waardoor dit zeg maar, handmatig moet gebeuren dmv het innemen van alkalische producten.
Met vriendelijke groet,
Robbert Haaksbergen
Al een lange tijd moet ik zeker 3 keer per nacht uit mn bed om te plassen .Heb dan een vervelend onrustig gevoel in mijn armen en benen Als ik wakker wordt ,maar ook zeker 20 min .tot ik weer in slaap val..Zit ook in de overgang,maar of de klachten daar van komen …..Mijn gevoel zegt toch dat het komt door mijn nieren.
Bijzonder dat er geen COPD bij de vormen van resp. acidose..
Is het eten van bruine bonen toegestaan bij een te hoge zuurgraad van het bloed?