Mazelen is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door het mazelenvirus en kan voorkomen worden door vaccinatie. Wat weten we over de mazelen? Wat zijn de symptomen en wat is de stand van zaken op dit moment? Huisarts.nl zet alle gegevens voor je op een rij.
Mazelen en de symptomen
Mazelen wordt veroorzaakt door een virus en is een zeer besmettelijke ziekte. Het virus verspreidt zich door de lucht, bijvoorbeeld doordat een besmet persoon hoest of niest. Het virus kan zo door een ander ingeademd worden. De incubatietijd, de tijd tussen besmetting en de eerste symptomen, is ongeveer tien dagen en de symptomen komen plotseling opzetten. Wanneer iemand mazelen heeft is besmettelijk vanaf vier dagen voor de huiduitslag, tot vier dagen erna.
Verkoudheid, hoesten, algehele malaise en koorts zijn een aantal van de eerste symptomen bij mazelen. Enkele dagen tot een week daarna ontstaan de eerste vlekken op de huid. Deze huiduitslag begint achter de oren en verspreidt zich daarna over de rest van het lichaam.
Verloop van de ziekte en complicaties
In het algemeen is gebruik van medicatie niet nodig. Er is ook geen specifieke behandeling voor de ziekte. Na een aantal dagen zal de uitslag minder worden en wordt de patiënt vanzelf weer beter. In enkele gevallen ontstaan er echter complicaties. Zeer jonge kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en mensen met een sterk verminderd afweersysteem lopen hierop een verhoogd risico.
Een complicatie die regelmatig voorkomt zijn een middenoorontsteking en longontsteking. Een zeldzamere complicatie is een hersenontsteking. De laatste komt op ongeveer 1 op de 1000 ziektegevallen voor. De kans op overlijden door besmetting met mazelen wordt door het RIVM geschat op 1 op de 10.000. Het is echter lastig om concrete cijfers te geven, aangezien niet iedereen die besmet is met mazelen zich bij een huisarts meldt en dus niet geregistreerd wordt als zodanig.
Vaccinaties
Wanneer je niet bent gevaccineerd of de mazelen niet eerder heeft gehad, dan kun je de ziekte krijgen. Sinds 1976 is de vaccinatie tegen mazelen opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). De meeste mensen zijn dan ook beschermd tegen de ziekte doordat zij gevaccineerd zijn of de ziekte al eens eerder hebben gehad. Er zijn echter mensen die hun kinderen niet laten inenten vanwege religieuze overtuigingen.
Wat kun je doen?
Zoals gezegd is er geen specifieke behandeling voor de ziekte. Je kunt wel proberen om verdere besmetting te voorkomen. Door de hand voor de mond en neus te houden tijdens het hoesten of niezen kunt u verspreiding van het virus door de lucht tegen gaan. Het beste is echter om gebruik te maken van een papieren zakdoek. Gebruik deze eenmalig en gooi de zakdoek daarna weg.
De stand van zaken op dit moment
Sinds de invoering van mazelenvaccinatie komt deze aandoening veel minder voor, meestal rond de 10 gevallen per jaar. Echter, onder bevolkingsgroepen die zich niet laten vaccineren, breken echter van tijd tot tijd nog epidemieën uit.
Bronnen: Radboud UMC en RIVM